Du học Đức từ A đến Z: Những điều quan trọng không nên bỏ qua

Du học đến các nước châu Âu có lẽ không còn là điều quá xa vời nữa. Hiện nay, số lượng du học sinh Việt Nam tại châu Âu ngày càng tăng cao, đặc biệt là tại Đức. Đức là một “thiên đường” giáo dục. Không giống như ở bất kỳ quốc gia nào khác, du học Đức, bạn sẽ tìm thấy nhiều trường đại học được xếp hạng trên toàn thế giới, vô số khóa học để lựa chọn trong số đó, các bằng cấp có giá trị toàn cầu hứa hẹn khả năng tuyển dụng cao và chi phí sinh hoạt hợp lý.

Góc nhìn về nước Đức và du học Đức

Nước Đức được xếp hạng là một trong số những điểm đến hàng đầu thế giới cho sinh viên quốc tế. Theo thống kê chính thức mới nhất, có hơn 357.000 sinh viên nước ngoài muốn lấy bằng đại học ở Đức, trong khi con số này đang tăng lên đều đặn. Hàng năm, hàng ngàn học giả đến từ khắp nơi trên thế giới tin tưởng học tập tại Đức.

Nước Đức – “trái tim” châu Âu

Nước Đức nằm ở khu vực Trung Âu, sở hữu vị trí địa lý trải dài từ dãy Alps qua đồng bằng Bắc Âu đến biển Bắc và biển Baltic. Đức hiện nay là quốc gia có dân số đông thứ hai và có diện tích lớn thứ 7 tại châu Âu, với khoảng 83,2 triệu dân (2021) trên 357.021 km2. Thủ đô của Đức là Berlin và €o là đồng tiền của quốc gia này.

Với khí hậu ôn đới lạnh, với 4 mùa xuân – hạ – thu – đông rõ rệt, nhiệt độ trung bình năm chỉ khoảng 9 độ C nhưng lại kết hợp với kiến trúc Cổ điển đậm chất phương Tây, là nơi giao thoa của nghệ thuật nhiều giai đoạn lịch sử, của nhiều tư duy thẩm mỹ, khiến cho nước Đức khoác lên mình vẻ đẹp của sự tĩnh lặng, êm ả và bình yên. 

Bên cạnh đó, với thế mạnh về kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp và dịch vụ, nước Đức hiện nay là nền kinh tế lớn nhất châu Âu và đứng thứ 4 trên toàn thế giới. Quốc gia này cũng sở hữu tỷ lệ thất nghiệp rất thấp và được đánh giá là một trong số top 10 quốc gia đáng sống nhất.

Nước Đức – Nền giáo dục tiên tiến hàng đầu thế giới

Là quốc gia sở hữu nền giáo dục luôn được đánh giá cao, nước Đức luôn là quốc gia nằm trong top 10 địa điểm đáng du học nhất trên thế giới, đặc biệt trong số đó là năm 2014, Đức đứng ở vị trí thứ 3. Đức cũng là quốc gia sở hữu số lượng trường đại học nằm trong top 100 thế giới nhiều nhất. 

Hệ thống giáo dục đào tạo của Đức tương đối phức tạp, chi tiết và có nhiều điểm khác biệt so với chương trình giáo dục tại Việt Nam. Trong đó, học sinh được phân loại theo năng lực học tập từ rất sớm và từ đó sớm hoạch định mục tiêu nghề nghiệp trong tương lai. 

Đánh giá ưu – nhược điểm khi du học Đức

Ưu điểm du học Đức

• Nền giáo dục top đầu châu Âu: Nền giáo dục của Đức tập trung vào sự phát triển của từng cá nhân, khuyến khích từng người thể hiện năng lực bản thân thông qua chương trình giảng dạy thông minh, thực tế và đa dạng hóa mô hình đào tạo. Bên cạnh chương trình giảng dạy bằng tiếng Đức, Đức cũng phát triển chương trình du học tại Đức bằng tiếng Anh, mở ra nhiều cơ hội hơn cho du học sinh nước ngoài.
• Miễn 100% học phí: Với chương trình du học nghề Đức, các bạn được miễn 100% học phí. Một số chương trình sau đại học vẫn yêu cầu sinh viên chi trả học phí, nhưng rất thấp. Bù vào đó, Đức có nhiều học bổng từ chính phủ hoặc tổ chức phi chính phủ để giảm bớt gánh nặng tài chính cho du học sinh.
• Không giới hạn số lượng du học sinh: Hiện nay, nước Đức đang mở cửa cho các du học sinh nước ngoài với các chương trình học miễn phí, trong đó có Việt Nam. 
• Chi phí sinh hoạt không quá đắt đỏ: Du học Đức thì chi phí khá đắt bạn phải trả đó là tiền nhà trọ khoảng 150 – 350 €o/tháng (tùy vào bang). Hoặc bạn có thể ở kí túc xá hoặc cùng nhau thuê nhà nguyên căn để giảm bớt chi phí. Việc tự nấu ăn khi du học Đức cũng giúp bạn tiết kiệm. Bạn cũng có thêm thu nhập từ đi làm thêm, nhưng sẽ thuận lợi khi có trình độ tiếng Đức tốt. Việc đi làm thêm với sinh viên thuộc khối liên minh châu Âu không bị hạn chế về số thời gian, còn sinh viên đến từ các nước khác cần xin giấy phép lao động và làm thêm không quá 190 ngày (cả ngày) hoặc 240 ngày (nửa ngày).
• Cơ hội việc làm rộng mở sau khi tốt nghiệp: Với chương trình du học Đức, bạn chắc chắn 90% có cơ hội việc làm tại Đức sau tốt nghiệp với mức lương cao, nếu bạn thực sự nghiêm túc trong quá trình học tập. Các nhà tuyển dụng cũng đánh giá cao sinh viên tốt nghiệp các chương trình đào tạo tại Đức, nhờ vào kiến thức, kỷ luật và năng lực làm việc; đặc biệt trong khối ngành kỹ thuật, điện tử, y học…
• Cơ hội định cư vĩnh viễn: Chỉ sau khoảng 2 năm làm việc, bạn có cơ hội làm thủ tục định cư vĩnh viễn tại Đức. Lúc này bạn có thể có một cuộc sống ổn định và lâu dài tại đất nước đứng đầu Châu Âu. 

Nhược điểm du học ở Đức

• Rào cản lớn nhất khi đi du học Đức chính là ngôn ngữ. Tiếng Đức tuy được xếp vào một trong số những ngôn ngữ được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới nhưng cũng được liệt kê là một trong những ngôn ngữ khó học nhất. 
• Thay đổi môi trường sống: Tại Đức sẽ không có quá nhiều những hàng quán mở đến đêm muộn như tại Việt Nam đâu. Ví dụ như siêu thị sẽ luôn đóng cửa lúc 20h mỗi ngày và nghỉ luôn ngày chủ nhật. Những ngày chủ nhật cuối tuần ở Đức sẽ là những ngày êm ả, yên bình chứ không náo nhiệt như tại Việt Nam.  

Chi phí du học Đức gồm những khoản nào?

Chi phí du học Đức sẽ phụ thuộc vào chương trình du học khác nhau cũng như mức hỗ trợ. Bên cạnh đó, nếu bạn được học bổng du học Đức thì khoản chi phí để đi du học tại quốc gia này cũng sẽ giảm đi rất nhiều. 

Chi phí cần chi trả tại Việt Nam

Chi phí cho kỳ thi thẩm tra APS

Chi phí thẩm tra APS là giấy chứng nhận sau khi bạn hoàn thành kỳ thi thẩm tra để chứng minh liệu rằng bạn đã đáp ứng đủ điều kiện du học Đức. Đây là giấy chứng nhận có hiệu lực vĩnh viễn, bạn có giấy chứng nhận này đồng nghĩa bạn đủ hoàn toàn điều kiện để đăng ký du học Đức.

• Nhóm 1: Sinh viên muốn du học đại học Đức: Các bạn vừa tốt nghiệp THPT, các bạn sinh viên chưa tốt nghiệp đại học và các bạn đã tốt nghiệp cao đẳng tại Việt Nam

• 150 USD cho 10 giấy chứng nhận đầu tiên
• 20 USD cho 10 giấy chứng nhận tiếp theo

• Nhóm 2: Sinh viên đã tốt nghiệp đại học ở Việt Nam và muốn học thạc sĩ, học văn bằng hai, hoặc tham gia các khóa đào tạo sau đại học

• 250 USD  cho 10 giấy chứng nhận đầu tiên
• 20 USD cho 10 giấy chứng nhận tiếp theo

• Nhóm 3: Sinh viên các ngành liên quan đến Nghệ Thuật

• 150 USD cho 10 giấy chứng nhận đầu tiên
• 20 USD cho 10 giấy chứng nhận tiếp theo

Chi phí cho mỗi lần thanh toán khoảng 2,2 USD, là khoảng 53.000 – 55.000 VNĐ.

Chi phí cho kỳ thi TestAS

TestAS là bài kiểm tra nhằm đánh giá năng lực của sinh viên khi đăng ký du học Đức cho chương trình đại học. Chi phí này khoảng 90 €/ lần. Tuy nhiên, nếu bạn du học tại Đức chương trình học nghề thì không cần phải mất khoảng chi phí này, vì nó không cần thiết.

Chi phí xin cấp visa

Chi phí xin cấp visa đi du học Đức sẽ phụ thuộc vào loại visa và thời gian lưu trú mà bạn đang xin.

• Visa du học thường (thời gian lưu trú trên 90 ngày) và visa thực tập sau khi tốt nghiệp: 75€ (khoảng 2.000.000 VNĐ).
• Visa ngắn hạn (thời gian lưu trú không quá 90 ngày): 80€ (khoảng 2.200.000 VNĐ).

Bên cạnh đó, bạn cũng phải chi trả thêm phí dịch vụ cấp visa 24€ (khoảng 650.000 VNĐ), phí thông báo tin nhắn cho khách hàng và phí vận chuyển visa về nhà khoảng 120.000 VNĐ.

Chi phí mở tài khoản ngân hàng tại Đức

Đây là khoản chi phí bắt buộc mà một bạn sinh viên cần có để hoàn tất thủ tục chứng minh tài chính của mình. Có hai ngân hàng ở Việt Nam cho bạn lựa chọn để mở tài khoản là tại Đức, đó là ngân hàng Vietinbank và Deutsche Bank.

Tuy nhiên nhiều bạn sinh viên sẽ chọn ngân hàng Vietinbank, đây là chi nhánh ngân hàng duy nhất của Việt Nam có mặt ở Đức nên sẽ thuận lợi hơn. Mức chi phí mở tài khoản khoảng 155€ (4.000.000 VNĐ). Sau khi có tài khoản ngân hàng, bạn cần nạp tiền vào tài khoản của mình để chứng minh năng lực tài chính có thể trang trải cho việc học ở Đức (mức phí sẽ khác nhau phụ thuộc vào ngân hàng mà bạn sử dụng).

Bên cạnh Vietinbank và Deutsche Bank, khi các bạn sang Đức sinh sống một thời gian sẽ phát hiện thêm một số ngân hàng khá được ưa chuộng khác với giới trẻ. Hai trong số đó là Commerzbank và Sparkasse. Mặc dù hầu hết tất cả các ngân hàng như Deutsche Bank, Post Bank,… đều không mất phí trong việc mở tài khoản Girokonto (Bạn sẽ được sử dụng tài khoản này để chuyển học phí hoặc nhận lương hàng tháng khi bạn đi làm việc tại Đức), tuy nhiên người dân Đức vẫn ưu tiên lựa chọn hai ngân hàng kia hơn.

Chi phí cho thư mời nhập học tại Đức

Bạn cần gửi hồ sơ nhập học cho đơn vị trung gian sau khi hoàn thành. Đơn vị này sẽ chuyển hồ sơ của bạn sang Đức. Nếu bạn đủ điều kiện theo quy định, bạn sẽ nhận được thư mời nhập học từ trường đại học ở Đức. Bạn phải trả một khoản phí nhận hồ sơ gọi là Uni assist, khoảng 75€ (~ 2.000.000 VNĐ) cho bộ hồ sơ đầu tiên và 35€ (1.000.000 VNĐ) cho mỗi bộ hồ sơ sau.

Chi phí dịch thuật, chứng từ tại Việt Nam

Bạn cũng không thể bỏ qua một số khoản phí nhỏ để làm các giấy tờ cần thiết, bao gồm dịch thuật sang tiếng Đức hoặc tiếng Anh và công chứng ở các cơ quan có thẩm quyền. 

Thông thường phí dịch thuật thường là 120.000 VNĐ/tờ đầu tiên (các tờ sau là 20.000 VNĐ/tờ). Phí công chứng là 20.000 VNĐ/con dấu. Ngoài ra cũng cần một số chi phí phát sinh khác tùy theo yêu cầu của trường như phí khám sức khỏe, phí đi lại di chuyển,…

Chi phí học tiếng Đức hoặc tiếng Anh

Đối với các bạn chọn học chương trình giảng dạy bằng tiếng Anh tại Đức thì không cần hoàn tất chứng chỉ tiếng Đức. Khi đó chứng chỉ tiếng Anh IELTS của bạn tối thiểu là 6.0 hoặc TOEFL tối thiểu 5.0 là được. Chi phí thi IELTS là khoảng 5.000.000 VND, chi phí thi TOEFL là 4.000.000 VND.

Nếu bạn chưa học IELTS hoặc TOEFL thì cần phải chọn nơi học để nhanh chóng có chứng chỉ và chi phí tùy trung tâm cũng như trình độ bạn đang có. Nếu bạn chọn chương trình học tiếng Đức thì bạn cần chứng chỉ B1 mới đủ điều kiện xin visa du học. Chi phí học tiếng Đức tại Việt Nam dao động trên dưới 10 triệu VNĐ/cấp độ.

Chi phí cần chi trả tại Đức

Học phí tại Đức

Khi chọn du học Đức, điều lợi đầu tiên bạn nhận thấy là không cần chi trả học phí. Điều này rất khó xảy ra với các nước Châu Âu khác như Anh, Pháp… Từ tháng 10/2014, hầu hết tất cả các chương trình học bậc cử nhân ở Đức được miễn học phí cho các hệ thống trường công lập, chi phí được hỗ trợ hoàn toàn bởi nhà nước, chính phủ và các chính quyền liên bang.

Trong quá trình học, bạn chỉ cần chi trả một số ít phí về tài liệu học tập hoặc các khoản sinh hoạt trong trường khác như chi phí quản lý, chi phí sử dụng nhà ăn, ký túc xá, vé xe sinh viên dao động khoảng 150€ đến 250€ khoảng 4.000.000 – 6.500.000 VNĐ).

Chi phí du học Đức của bạn sẽ được giảm đi một phần nếu bạn chọn học bậc cử nhân ở đây, thông thường trước đây nếu đóng học phí thì chi phí đó là khoảng 500€ / học kì (khoảng 13.000.000VNĐ). Tuy nhiên, nếu bạn chọn học ở các trường đại học tỉnh lẻ, hoặc trường tư ở Đức thì bạn cũng phải đóng học phí và mức học phí tùy theo chính sách của mỗi trường.

Một số trường tư thục có mức học phí khoảng 20000€/năm học (khoảng 530.000.000 VNĐ). Nếu bạn du học Đức theo chương trình sau đại học như cấp bậc thạc sĩ hoặc tiến sĩ thì học phí vẫn đóng bình thường.

Chi phí sinh hoạt tại Đức

Chi phí sinh hoạt các thành phố ở Đức tuỳ vào từng bang khác nhau mà chi phí sinh hoạt hàng tháng sẽ có sự chênh lệch. Ví dụ nếu bạn chọn sống tại các thành phố lớn như Hamburg, Düsseldorf, Köln, Frankfurt, München thì chi phí cho nhà ở sẽ cao hơn so với các thành phố vừa và nhỏ.

Nhà ở tại các bang Tây Đức cũng có phần cao hơn so với các thành phố ở Đông Đức. Tuy nhiên, ở các thành phố lớn mức lương của bạn được nhận khi học nghề hay sau khi tốt nghiệp dĩ nhiên cũng cao hơn. Ngoài ra, cơ hội tìm việc làm thêm ở các thành phố lớn cũng dễ dàng hơn.

Mặc dù dù bạn học ở bang nào thì bạn cũng sẽ có những khoản chi bắt buộc như sau:

• Sinh hoạt phí ở Đức (tiền thuê nhà, ăn uống, quần áo, sách vở, điện thoại,…)
• Tiền học phí
• Chi phí tàu xe (đối với các bạn học nghề sẽ được mua vé xe theo kì học với giá ưu đãi)
• Bảo hiểm y tế

Theo yêu cầu của Đại sứ quán Đức tại Việt Nam cũng như Sở Ngoại kiều tại Đức, du học sinh cần chứng minh khả năng tài chính cho thời gian lưu trú, hiện nay tối thiểu là 943€/ tháng (khoảng 24.800.000 VNĐ). Trung bình một sinh viên nước ngoài du học tại Đức sẽ chi khoảng 850€ một tháng (theo study-in.de). Tuy nhiên, thực tế các bạn sinh viên Việt Nam sang Đức du học chỉ chi tiêu trung bình khoảng 500 – 700€/ tháng (13.000.000 – 18.500.000VNĐ).

Điều kiện du học Đức có khó không?

Mỗi chương trình du học Đức theo cấp bậc lại yêu cầu những điều kiện đáp ứng khác nhau. 

• Điều kiện du học Đức hệ cấp 3: Học sinh từ lớp 3, học lực khá trở lên, hạnh kiểm tốt.
• Điều kiện du học Đức hệ dự bị Đại học: Hoàn thành kỳ thi tốt nghiệp THPT Quốc gia với tổng điểm 4 môn đạt 24 điểm, không môn nào dưới 4 điểm / Đỗ ít nhất 1 trường Đại học chính quy tại Việt Nam, nhóm ngành đỗ phải cùng nhóm ngành mà bạn đăng kí theo học tại Đức / Hoàn thành ít nhất 1 học kỳ Đại học tại Việt Nam và có bảng điểm đánh giá hoặc tốt nghiệp cao đẳng / Đạt trình độ tiếng Đức B1, hoặc IELTS 6.0 trở lên.
• Điều kiện du học Đức hệ Đại học: Sinh viên học được ít nhất 4 học kỳ đại học ở Việt Nam trở lên sẽ được xét chuyển thẳng vào năm thứ nhất một Trường Đại học tại Đức trong cùng nhóm ngành. Nếu chuyển vào học Dự bị đại học thì sẽ không bị giới hạn nhóm ngành đăng kí / Trình độ tiếng Đức B2 trở lên, hoặc tương đương IELTS 6.0.
• Điều kiện du học Đức hệ Thạc sĩ: Đã tốt nghiệp Đại học chính quy tại Việt Nam với điểm tốt nghiệp từ 7,5 trở lên / Thi đỗ chứng chỉ tiếng Đức B2, hoặc IELTS 6.5.
• Điều kiện du học nghề Đức: Tốt nghiệp cấp THPT tại Việt Nam / Nằm trong độ tuổi dưới 28 (vẫn chấp nhận ứng viên trên 28 tuổi nếu có bằng Đại học hoặc Cao học) / Chứng chỉ tiếng Đức A2/ B1.

DWN Việt Nam – Trung tâm tư vấn du học Đức uy tín hàng đầu Việt Nam

DWN Việt Nam nổi tiếng với chất lượng tư vấn hàng đầu, cung cấp thông tin chi tiết và chính xác về hệ thống giáo dục Đức. Đội ngũ tư vấn của DWN không chỉ có kiến thức sâu rộng về các trường đại học, mà còn hiểu rõ về các chính sách, quy trình và đòi hỏi của hệ thống giáo dục Đức, giúp học sinh và phụ huynh có cái nhìn toàn diện trước quyết định du học quan trọng.

Hoạt động trên tinh thần “người đào tạo”, trong đó lợi ích của học viên luôn được ưu tiên hàng đầu. Với triết lý ấy, DWN Việt Nam tự tin là hệ thống hàng đầu tư vấn du học Đức uy tín tại Việt Nam. Chúng tôi tư vấn đa dạng về các chương trình học, từ ngôn ngữ, chương trình cử nhân, đến các chương trình sau đại học và nghiên cứu. Điều này giúp học sinh có nhiều lựa chọn phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp và quan tâm cá nhân.